Wodomierze. Opomiarowanie wody w budynku wielorodzinnym
Wodomierze to urządzenia pomiarowe, które w budynkach wielolokalowych służą do pomiaru zużycia wody i rozliczeń. Kwestie związane z odpowiedzialnością za poprawne działanie czy wymianę liczników są uregulowane prawnie. Piszemy o najistotniejszych sprawach dotyczących korzystania z wodomierzy w budynkach wielorodzinnych.
Spis treści
- Wodomierze – rodzaje, zasada działania
- Wodomierze a przepisy prawa
- Inteligentne opomiarowanie zużycia wody (zdalny odczyt)
- Kto ponosi odpowiedzialność za poprawne działanie wodomierza w bloku?
- Wymiana wodomierzy w budynku wielolokalowym
Wodomierze – rodzaje, zasada działania
Wodomierze to urządzenia pomiarowe, które służą do ciągłego pomiaru objętości przepływającej wody. Dzięki licznikom możliwe jest określenie zużycia wody przez odbiorcę oraz naliczanie opłat. Montaż wodomierzy jest obowiązkowy w przypadku każdego budynku przyłączonego do sieci wodociągowej. Zasada działania tych przyrządów opiera się na wprawianiu w ruch wirnika pod wpływem przepływającej wody. Obroty wirnika są następnie przekazywane do liczydła, a odczyty podawane są w metrach sześciennych (m3).
W budynkach wielorodzinnych stosuje się dwa typy wodomierzy:
- wodomierze główne (śrubowe): mierzą całkowitą ilość wody dopływającej do budynku; ze względu na możliwość pomiaru dużych przepływów i odporność na gwałtowne uderzenia strumienia wody sprawdzają się też w zastosowaniu przemysłowym;
- wodomierze mieszkaniowe (skrzydełkowe): mierzą ilość wody dopływającej do poszczególnych lokali; są przeznaczone do pomiaru niewielkich przepływów; wodomierze skrzydełkowe dzielą się dalej na jednostrumieniowe i wielostrumieniowe (te modele uważane są za mniej awaryjne).
Na rynku dostępne są już zaawansowane i nowoczesne wodomierze ultradźwiękowe o dużej precyzyjności pomiarów. Jednak w większości wspólnot mieszkaniowych czy zakładów nadal zdecydowanie częściej występują „klasyczne” wodomierze mechaniczne, które są nie tylko tańsze, ale też cenione za swoją niezawodność.
Wodomierze a przepisy prawa
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (wersja z dnia 16 marca 2001 r.) – na każdym połączeniu instalacji w budynku lub wewnętrznej sieci wodociągowej na terenie działki budowlanej z zewnętrzną siecią wodociągową powinien być zainstalowany wodomierz główny. Przepisy określają również, że takie urządzenie pomiarowe powinno zostać umieszczone w wydzielonym, łatwo dostępnym miejscu w piwnicy lub na parterze. Konieczne jest zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń przed niską temperaturą, zalaniem wodą i dostępem osób niepowołanych.
Wodomierze stosowane do rozliczeń za wodę w budynkach wielorodzinnych podlegają prawnej kontroli metrologicznej. Mowa tu o legalizacji oraz oznaczeniu oceny zgodności (gdy przyrządy pomiarowe podlegają ustawie z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach
oceny zgodności i nadzoru rynku). Ważność legalizacji wodomierzy wynosi 5 lat – po tym czasie przegląd należy powtórzyć w punktach wyznaczonych przez Prezesa Głównego Urzędu Miar.
Inne ważne przepisy są zawarte w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 23 października 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wodomierze, oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (wersja z 13 listopada 2007 r.). W tym Rozporządzeniu określono wymagania dotyczące m.in.:
- wykonania i charakterystyk metrologicznych podlegających sprawdzeniu podczas legalizacji;
- warunków właściwego stosowania wodomierzy;
- zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji.
Od 1 stycznia 2027 r. właściciele i zarządcy budynków wielolokalowych będą mieli obowiązek montażu wodomierzy i ciepłomierzy zdalnego odczytu, o ile będzie to technicznie wykonalne i opłacalne. Zgodnie z ustawą prawo energetyczne – wymianie podlegają wodomierze do pomiaru ciepłej wody użytkowej dla poszczególnych mieszkań lub lokali użytkowych w budynku. Obowiązek ten wynika z podpisanej w 2021 r. Ustawy z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw. Celem podpisania ww. dokumentu była implementacja do prawa krajowego dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej.
Inteligentne opomiarowanie zużycia wody (zdalny odczyt)
Zdalny odczyt danych z wodomierzy to inteligentny system, który pozwala na monitorowanie zużycia mediów na odległość. Odczyt danych z liczników możliwy jest za pośrednictwem fal radiowych, sieci telefonii komórkowej lub internetowej sieci bezprzewodowej. Dane pobierane są automatycznie, w czasie rzeczywistym.
Wśród najważniejszych zalet stosowania zdalnych wodomierzy można wymienić:
- oszczędność czasu;
- precyzyjne i bieżące odczyty;
- wygodny i bezpieczny dostęp do danych;
- brak potrzeby uciążliwych wizyt w domach odbiorców;
- wysoką jakość pozyskiwanych danych;
- elektroniczną obsługę klienta;
- szybką detekcję wycieków;
- zmniejszenie awaryjności sieci.
Kto ponosi odpowiedzialność za poprawne działanie wodomierza w bloku?
Za zapewnienie niezawodnego działania instalacji i przyłączy wodociągowych wraz z urządzeniami pomiarowymi odpowiada odbiorca usług (w budynkach wielorodzinnych – wspólnota lub spółdzielnia), chyba, że umowa o zaopatrzenie w wodę stanowi inaczej.
Przeczytaj także:
- Czy wspólnota mieszkaniowa może ograniczyć dostęp do mediów w lokalu?
- Dofinansowanie do wymiany okien w bloku 2024. Jak mieszkańcy bloków mogą wymienić okna z dofinansowaniem?
- Czy w bloku można założyć panele fotowoltaiczne? Procedury, miejsce montażu, dofinansowanie
O odpowiedzialności za prawidłowe działanie wodomierza mówią przepisy prawa, a konkretnie – art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 537). Wynika z tego, że przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowo działające urządzenia pomiarowe wtedy, gdy zobowiązało się do dbania o jego poprawne funkcjonowanie.
Wymiana wodomierzy w budynku wielolokalowym
Wymianę wodomierza można zrealizować na dwa sposoby – wymianę urządzenia pomiarowego na nowe lub przez jego legalizację. Jak już była mowa, okres ważności cech legalizacyjnych wynosi 5 lat. Jeśli przed upływem tego czasu dojdzie do zniszczenia lub wykrycia nieprawidłowości odczytu danych, przyrząd pomiarowy należy wymienić na nowy, z nowym okresem legalizacji.
Koszt legalizacji wodomierza wynosi ok. 80 zł, wymiany – ok. 100-200 zł. Różnice w cenach wynikają z szerokiego asortymentu urządzeń dostępnych na rynku. Za wymianę wodomierza w budynku wielolokalowych oraz ponoszenie kosztów wymiany odpowiada spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa. Przeniesienie tych zobowiązań na odbiorcę końcowego jest możliwe tylko w przypadku, gdy wymiana wodomierza następuje z winy użytkownika.
